-
1 калкып торган
выступа́ющий, торча́щийкалкып торган җир — буго́р, бугоро́к, вы́ступ, возвыше́ние
-
2 калку
I неперех.1) поднима́ться/подня́ться, приподнима́ться/приподня́ться, встава́ть/встать, привстава́ть/привста́тьурыннан калку — приподня́ться с ме́ста
2) всплыва́ть/всплы́ть, выплыва́ть/вы́плыть, выходи́ть/вы́йти на пове́рхность (чего-л.) || вы́ход на пове́рхность ( воды)боз өстенә су калыккан — вода́ вы́шла на пове́рхность льда
3) перен.; разг. появля́ться/появи́ться, вска́кивать/вскочи́ть, вздува́ться/взду́тьсябәрелүдән маңгайда шеш калыкты — от уда́ра на лбу вы́скочила ши́шка
4) поднима́ться/подня́ться, расти́, вы́расти (о детях, хлебах и т. п.)яшел келәм булып чирәм калка — как зелёный ковёр, поднима́ется трава́
5) поднима́ться/подня́ться, выраста́ть/вы́расти, встава́ть/встатьяңа шәһәрләр калка — выраста́ют но́вые города́
биек йортлар калка — поднима́ются высо́кие дома́
6)а) поднима́ться/подня́ться, появля́ться/появи́ться, всплыва́ть/вы́плыть, восходи́ть/взойти́ ( о небесных светилах) || восхо́дурман артыннан кояш калыкты — из-за ле́са подняло́сь со́лнце
болытлар арасыннан ай калыкты — из-за облако́в вы́плыла луна́
б) появля́ться/появи́ться, выступа́ть/вы́ступить ( в большом количестве); высыпа́ть || высыпа́ниетөн булды, йолдызлар калыкты — спусти́лась ночь, звёзды вы́сыпали
йөзенә кызыл таплар калыкты — на лице́ появи́лись кра́сные пя́тна
7) перен. всплыва́ть/всплы́ть, выплыва́ть/вы́плыть, возника́ть/возни́кнуть, обнару́живаться/обнару́житься || всплы́тие, возникнове́ние, обнару́живаниебик күп алдаулар калыкты — обнару́жилось мно́го подло́гов
күптәнге истәлекләр калыкты — всплы́ли давни́шние воспомина́ния
•- калкып тору
- калкып чыгу II 1. прил.1) возвы́шенный, припо́днятый, высо́кийкалку урын (җир) — возвы́шенное ме́сто
калку ятак — припо́днятое ло́же
2) вы́пуклый, выступа́ющий, вы́давшийся вперёдкалку маңгай — вы́пуклый лоб
калку күзләр — вы́пуклые глаза́
калку яңаклар — выступа́ющие ску́лы
3) высо́кийкызның калку күкрәге — высо́кая грудь де́вушки
4) дли́нный, высо́кий ( о росте)калку буйлы малай — ма́льчик высо́кого ро́ста
5) перен. вы́пуклый, отчётливый, подчёркнутый, релье́фный2. сущ.; см. калкулык 3. нареч.калку буяулар белән тасвирлау — обрисова́ть релье́фными кра́сками
вы́пуклоперсонажларны калку тасвирлау — вы́пукло обрисова́ть персона́жи
См. также в других словарях:
калкым — Калкып торган урын … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
бөкре — с. 1. Бөгелгән, кәкрәйгән; кәкре 2. Умырткасы зарарланудан арка күкрәге калкып чыгып торган. Аркасын бераз бөгебрәк тора яки йөри торган; рус. Сутулый. Гадәттәгедән чыгынкырак булып киерелеп калкып торган (мәс. борын) 3. и. Бөкре кешенең… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
каш — 1. Күз уемының өстендә дугаланып торган калку төш һәм шунда үскән куе төкләр 2. Йөзек беләзек, брошка һ. б. әйберләргә бизәк итеп беркетелә торган кыйммәтле асыл таш яки металл кисәге 3. Иярнең алда һәм артта калкып торган ике кырые 4. Кашлак. с … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
ими — 1. Хатын кыз күкрәгенең өске өлешендә түгәрәкләнеп калкып торган сөт бизе. 2. Хайван җиленендәге сөт чыга торган чөмәк. ИМЧӘК АСТЫ, ИМЧӘК ТАЙ – диал. Имү дәверендәге, бер яшь тулмаган тай; колын. ИМЧӘК БАЛАСЫ – Имү дәверендәге бала. ИМЧӘК БАШЫ –… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
имчәк — 1. Хатын кыз күкрәгенең өске өлешендә түгәрәкләнеп калкып торган сөт бизе. 2. Хайван җиленендәге сөт чыга торган чөмәк. ИМЧӘК АСТЫ, ИМЧӘК ТАЙ – диал. Имү дәверендәге, бер яшь тулмаган тай; колын. ИМЧӘК БАЛАСЫ – Имү дәверендәге бала. ИМЧӘК БАШЫ –… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
бит — I. и. 1. Кеше башының алгы өлеше; йөз 2. Йөзнең яңак өлеше 3. Нәр. б. өсте, өске йөзе аяк бите 4. Тау, калкулыкның һ. б. ш. авыш, сөзәк яны, өслеге. БИТ АЛМАСЫ (БИТ ОЧЫ) – Яңакның күпереп, калкып торган өлеше. БИТ САБЫНЫ – Исле сабын. БИТ СӨЛГЕСЕ … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
урман — 1. Шактый зур урын алып, тоташ күп булып үсеп утырган агачлар төркеме, шулай ук күп булып агачлар үскән мәйдан 2. Төзелештә һ. б. ш. эшләрдә материал итеп куллану өчен киселгән агачлар урман ташырга да вакыт булмады 3. күч. Биек булып калкып… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
янбаш — Гәүдәнең билдән алып ботка кадәр булган, юанаеп, калкып торган өлеше … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
кашлак — Калкып чыгып торган, калку (рельеф тур.) … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
кабарынкы — с. 1. Кабарып, күпереп торган 2. Өслеге тышкы якка таба калкып чыгып торган к. линза 3. Күперенке (стиль, сүз) … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
барельеф — Стенадан, фоннан яртылаш калкып чыгып торган скульптур сүрәт, сын … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
